Hóa Chất trong nguyên liệu dệt
1. Len
Hàng dệt len chiếm khoảng 5% - 7% trong tổng số lượng hàng dệt thành phẩm.
Quá trình tăng trưởng tự nhiên của len tạo ra xơ có nhiều tính chất vật lý, bao gồm đường kính xơ, chiều dài xơ, mức độ xoăn, màu sắc và độ bóng. Xơ cho bất kỳ việc sử dụng cuối cùng nhất định nào được lựa chọn dựa trên sự cân bằng tốt nhất của các đặc tính này và trong nhiều trường hợp, sản phẩm dệt may cuối cùng sẽ chứa một sự pha trộn len từ các nguồn khác nhau được thiết kế để đạt được tỷ lệ chi phí/hiệu suất cao nhất. Theo nghĩa rộng, xơ tốt, dài thường được sản xuất bởi cừu Merino sẽ được xử lý qua hệ chải kỹ thành các sản phẩm quần áo, trong khi sợi ngắn hơn, thô hơn thường được chế biến thành các sợi thảm và các loại sợi đan bằng tay. Tuy nhiên, có những ngoại lệ cho những điều tổng quát này. Len thô thường chứa nhiều chất vô cơ và hữu cơ gây ô nhiễm: • Mỡ lông cừu (lanolin) 2 - 25% • Mồ hôi dầu (mồ hôi khô) 2 - 12% • Chất bẩn (chủ yếu là cát) 5 - 45% • Chất thực vật 0,5 - 10% • Xơ len 40 - 90% Len mịn từ cừu Merino thường chứa 13% mỡ lông cừu trong khi len thô chứa trung bình 5% mỡ.
Mỡ lông cừu, muối mồ hôi dầu và các tạp chất phần lớn được loại bỏ trong quá trình cọ rửa len (xem phần riêng về cọ rửa len để biết thêm chi tiết). Bất kỳ chất bẩn và chất thực vật còn lại, cùng với những mảnh sợi ngắn được loại bỏ bằng máy trong quá trình chải len hoặc bằng hóa chất bằng các-bon hóa. Xơ sạch tạo thành thường chứa ít hơn 0,5% mỡ lông cừu còn sót lại.
Len thô cũng có thể chứa dư lượng hóa chất phát sinh từ các cấp độ môi trường cơ bản và từ thuốc thú y được sử dụng để bảo vệ cừu trước những động vật ký sinh ngoài như ruồi xanh. Các hợp chất này có thể là thuốc diệt côn trùng, thuốc diệt ve (giết bọ ve và bọ ve) hoặc các chất điều hòa sinh trưởng côn trùng. Các hậu quả về môi trường liên quan với việc sử dụng các chất này trong chãn nuôi động vật được hiểu rõ ở những nước sản xuất len lớn, mà hầu hết các nước này đều có các quy định để kiểm soát việc sử dụng chúng và giảm thiểu dư lượng trong việc xén lông cừu.
Dầu sử dụng trong trộn và kéo sợi được sử dụng cho sản xuất sợi. Cúi chải kỹ được rửa sạch trước khi kéo sợi để loại bỏ các loại dầu chải. Vải được giặt để loại bỏ các loại dầu trộn và các tạp chất (ví dụ như sáp) phát sinh từ quá trình dệt.
Với độ ẩm và kiềm ở nhiệt độ từ 40°C và 100°C, những lượng nhỏ amoniac, hydrogen sulfide, sulfuric acid, và muối của chúng được thải ra từ len. Những hóa chất này thường không được thải ra trong điều kiện nhiệt khô.
2. Bông
Xơ bông tự nhiên chủ yếu bao gồm cellulose và một số chất khác có nhiều thành phần khác nhau như được thể hiện trong Bảng 2.1:
Bảng 2.1: Thành phần hóa học của xơ bông | |
Chất | Hàm lượng |
Cellulose | 88 % - 96 % |
Các chất pectin | 0,7 % - 1,2 % |
Sáp | 0,4 % - 1,0 % |
Các protein | 1,1 % - 1,9 % |
Tro | 0,7 % - 1,6 % |
Các thành phần hữu cơ khác | 0,5 % - 1,0 % |
Chất hữu cơ trong bông tự nhiên (các chất pectin, protein, v.v… -- xem Bảng 2.1 ở trên) được thải ra trong quá trình tiền xử lý và tạo ra nhu cầu oxy hóa học (COD) trong nước thải. Các chất vô cơ (muối của K, Na, Fe, v.v…) cũng bị loại ra từ bông trong các qui trình tiền xử lý.
Để bảo vệ cây bông và xơ, những số lượng đáng kể thuốc trừ sâu được sử dụng (khoảng 18% lượng tiêu thụ thuốc trừ sâu trên toàn thế giới). Pentachlorophenol (PCP) được sử dụng như một chất bảo quản. Các nghiên cứu tiến hành trong những nãm 1990 về bông thô từ các quốc gia khác nhau cho thấy rằng trong số thuốc trừ sâu được thử nghiệm, chỉ có những lượng rất nhỏ (dưới các giá trị cho phép đối với thực phẩm ở Đức) có thể được phát hiện. (Xem Mục 5, Vai trò của thuốc trừ sâu).
Các trợ chất trong kéo sợi
Trong qui trình kéo sợi, các chất trợ dệt đặc trưng (dầu kéo sợi) được sử dụng (từ 0,5 đến 1% tính theo trọng lượng) cho sợi bông để tăng đặc tính trượt và làm giảm độ chịu ma sát. Các thành phần tiêu biểu là: pentaerythrit stearate (hoặc dioleate) và các phosphoric acid ester rượu béo.
Chất hồ
Các chất hồ là những chất trợ dệt có tác dụng tối ưu hóa qui trình dệt. Trước khi dệt, các chất hồ (dưới dạng dung dịch nước hoặc các chất phân tán nước) được sử dụng cho các loại sợi trên máy hồ. Các chất hồ tạo thành một màng bảo vệ trên sợi. Sau khi dệt và trước khi thực hiện các quy trình nhuộm/hoàn thiện, vải mộc đã được hồ phải được rũ hồ (giặt sạch) với nước nóng và các trợ chất.
Tags: may lanh gia re | quà tặng quảng cáo | chữ ký số bkav
Các bài khác
- »» Sản phẩm dùng 1 lần chứa chất độc (22.07.2013)